Nuk e njihja më parë. Për babain e saj, Safetin, kisha dëgjuar se është njeri i mirë dhe mësues i zoti. Rasti e solli të takoj të bijën në Vlorë, Elvirën, aty në spital, me përparëse të bardhë duke vizituar pacientë të sëmurë nga sytë. Për të jatin e saj, fteriotët thoshin : nuri i mësuesisë, ndërsa për të bijën, une do të thosha se është : nuri i mjekësisë!.

Duke pritur me vajzën në korridor dëgjoja copa bisedash: - Sot është Elvira, kemi fat. Njëri thotë: ajo është mjekja më e mirë. Dikush tjetër shtoi se ajo është bija e Safetit, mësuesit nga Fterra. Kënaqesha kur i dëgjoja ato fjalë zemre nga pacientët që pritnin të vizitoheshin. Kënaqesha, por nuk u futa në bisedë me ta, se doja të dëgjoja më shumë.

Pas pak futem në dhomën e vizitës. Kur i thashë se jam nga Fterra, hoqi syzet dhe më shikoi me miresi.

- Në Fterrë rri?-, më tha.

- Jo, i thashë,vitet e fundit jemi vendosur në Borsh. Po zemrën në Fterrë e kemi të gjithë.

- Ah ! Sa dëshirë kam të vij në Fterrë-, më tha dhe psherëtiu lehtë.

- Po pse s'vjen, i thashë, në mblidhemi vazhdimisht në Fterrë.

- Po s'kam njeri të afërm atje. Dhe uli kokën.

- Të gjithë ne fteriotët - vazhdova bisedën - jemi gjak me njëri-tjetrin. Dhe në atë çast ndjeva një mirënjohje më të thëllë për këtë vajzë fteriote.

- Nejse, i them, ke një farë të drejte, por kjo s'është e tera, sepse në Fterrë janë tani rreth 50 shtëpi. Vërtet shumica kane ikur, por aty, kur bëhemi bashkë, bëhemi prapë shumë. Me shaka i them se në Ixuar kemi gjetur të gjithë Fterrën që na pret e na përcjell me mall. Fterra i ka të gjithë njëlloj.

Më pyeti për shumë gjëra e kujtime nga ato që i kishte thënë babai. Edhe unë e pyeta për fteriotët e Vlorës, për lidhjet me ta, për vatjet e ardhjet.

- Vemi e vijmë, më tha, dhe më tregoi emra e biseda që kishin të bënin me Fterrën.

Mbasi mbaroi punë me vajzën, më dha recetën e syzave dhe porositë mjekësore. Desha t'i jepja diçka nga kënaqësia, po e pashë që bëra gabim. Jo vetëm që s'i mori, por u skuq. Atëhere i besova edhe më shumë bisedat që dëgjova jashtë.

Ekzaminimin ose përcaktimin e numerit të syzave që bëri Elvira, ishte plotësisht me atë të profesorit grek në Athinë.

- I lumtë, më tha, i bëj të fala nga une si koleg dhe s'ke pse vjen në Athinë, kur keni të tillë mjeke në Shqipëri.

Tek Elvira pashë bijën e Fterrës, që i ruan dhe i trashëgon të tëra cilësitë dhe vyrtytet më të mira të intelektualëve fteriotë.

Shako MEHMETI

Nr. 26 - dhjetor, 2001

Kam qene per shume vite kryetar i keshillit te Fterres sone. Jam perpjekur per te bere diçka per fshatin, brenda mundesive te kohes. Ne ato vite u ndertua vepra e pare ne Fterre, 1955-56, hidrocentrali i Fterres, qe çoi drite ne çdo familje. Me vone u ndertua dhe shkolla 8-vjeçare e Fterres. U ndertua dhe Mapua, si e quajtem ne atehere, qe sot eshte dyqani qe ka Profiti. Ne vitin 1979 u ndertua dhe nje Muze i mire, dhe si godine, por dhe si histori, pavaresisht se ne vitin 1992 elemente te paditur e shkaterruan ate dhe ketu e 9 vjet jemi pa Muze ne Fterren tone me histori dhe dituri.(!!??). Edhe telefonin qe kishim, dhe me Borshin, dhe me Kuçin, po keta elemente e shkaterruan me idene se do t'u vinin te rinj nga " Qielli". Zot, na ruaj nga marrezite!!. Edhe Vatren e Kultures nuk e kishim aq te keqe. Edhe ujesjellesin ne ato vite e ndertuam, duke sjelle dere me dere ujin aqe te mire te Ngurrezes sone, qe e kemi dhe sot. Edhe klubin qe ka sot Sherifi yne atehere e ndertuam. Edhe per mirembajtjen dhe rregullimin e xhadese Kuç- Fterre-Borsh, diçka u be. Edhe djem e vajza nga Fterra çuam jo pak ne shkolla te mesme e te larta. Keto jane pune te dukshme se kemi bere dhe pune te tjera qe vane dem.

Se kam nostalgji per punen qe eshte bere per Fterren tone dhe deshiroj qe si moshe e madhe qe jam, ne emer te jetes sime te gjate e te pervojes brenda ketyre grykave, t'u them fterjoteve kudo qe jane, te gjithe brezave, te rinj e te medhenj, te ndihmojne me sa te munden per pobleme qe ka Fterra jone, pavaresisht se tani fshati eshte "rrudhur" shume, pavaresisht se shumica e fterjoteve banon e jeton ne Tirane, Sarande, Vlore e deri ne Greqi e Itali, madje deri ne SHBA dhe Kanada. Keto rruge i hapi Demokracia dhe mire u be. Por ama Fterra dhe problemet e Fterres sone nuk duhet te ngelen shkrete.

I thashe keto sa me siper edhe per nje te vertete tjeter. Bijte e Fterres qe ishin ketu ne fshat me detyrat e kohes, si brigadjere, pergjegjes sektori, sekretar partie, kryetar keshilli ne Fterre a ne baze kooperative Borsh-Fterre-Çorraj, te gjithe jane perpjekur shume per te bere dhe punet e bujqesise sipas kohes qe ishte, por te benin diçka dhe per fshatin tone.

Dhe keto perjekje i kane bere bashke me bijte e Fterres ne Sarande e deri ne Tirane ne detyrat e funksionet qe kishin. Ndihma e tyre ishte e pakursyer. Edhe ne qe ishim ketu kishim lidhje te ngushta me bijte e ikur nga Fterra, edhe ata qe ishin larguar dhe punonin ne shtet a ne pune te tjera mbanin lidhje shume te mira me ne ketu. Ne saje te ketij bashkepunimi u bene te gjitha ato pune qe permenda me siper.

Që prej vitit 1959 deri në vitin 1966 une kam qënë kryetar Fronti dhe sekretar ishte Xhevdet Braho. Per punen e Frontit na dha nje ndihme të veçante, sidomos per dokumentacionin, Vasfi Brahua dhe Bardhosh Xhama.

Në vitin 1966, në qershor, u bënë zgjedhjet për në këshillin e fshatit dhe shokët më zgjodhën kryetar, detyrë të cilën e kam patur per 15 vjet rresht, deri në viitin 1981. Ne te gjjitha keto vite kam patur lidhje te ngusha me te gjithe bijte e fshatit, kudo qe ishin. Dhe sa here qe kishja ndonje problem per Fterren, atehere merrja rrugen dhe u gjeja zyren dhe shtepine, duke u kerkuar me kembengulje ndihmen dhe mbeshtetjen per zgjidhjen e hallit qe kishte Fterra.

Nje ndime te madhe me kane dhene perhere mesuesit e fshatit, madje jo vetem ata qe ishin dhe bij te Fterres, por dhe ata pak te huaj qe kane qene mesues ne fshatin tone here pas here, apo per pak kohe. Kam qare hallet e fshatit dhe me kane treguar rruget e zgjidhjes që duheshin ndjekur deri dhe për materialet apo dhe për probleme të ndryshme.

E kam veshtire qe t'i permend te gjithe fterjotet qe kane ndihmuar fshatin, prandaj te me falin ata qe nuk mund t'i permendim. Po a mund te harrojme Refikun qe beri aqe shume, sidomos per xhadene ? Nuk mund te harrojme edhe punen e madhe qe beri Safet Memi, kur erdhi me qarkullimin ne vitet '60-te, qe ndertoi dhe spitalin e bukur ne Borsh, qe eshte dhe sot. Ne te vjetrit, sa here vemi ne Borsh apo bie fjala per ate spiale, i themi:" Spitali i Safetit". Edhe Lutfi Dusha ne ato vite ndihmoi jo pak për problemet e fshatit. Nevzat Brinja e Musa Maçi na ndihmonin per makinat. Po si mund te harrohet ndihma qe ka dhene Nexhip Dauti e Avni Shkurti dhe Irfan Brinja e me vone Harun Maçi, qe ndihmon dhe sot? Muratoret i mirrnin deri nga Kudhesi per muret e vatrës së kulturës, per punimet e shkollës, e tjera. Vetëm shtrimi i rrugës per ne shkolle qe u be me punë vullnetare, vajti 1500 orë punë, përveç qe dhame dhe leke. Themelet e shkolles arriten 7 metra thellësi, per te cilin punuan dhe vete arsimtaret dhe nxenesit me drejtor Durro Hizmon. Te drejten per çeljen e shkollës 8-vjeçare e ka marrë Safet Memi e Lame Xhama, me kerkesen qe formuluan. Kjo ka qënë një ndihme.e madhe. Nuk mund te harrohet ndihma e Agronit per ndertimin e klubit apo per furnizimin e fshatit me artikuj te ndryshem, apo interesimi i Jashikut per ujesjellesin e Fterres. Po te gjithe e dime ndihmen qe kane dhene mjeket tane qe ne Tirane e deri ne Sarande, qe nga Besimi qe ka operuar çdo fterjot te semure, qe i ka shkuar, apo Bahri Shkurti e Sezaiu me te tjere, me vizitat e mjekimet qe benin kur vinin ne Fterre, dhe deri tek Edip Bezhani ne spitalin e Tiranes dhe Peti, qe u gjendet fterjoteve sot ne spitalin e Sarandes. Shembull ndihme ka qene e eshte dhe Muzua per muzeun dhe per shkollen. Pra, te gjithe fterjote per Fterren, kane ndihmuar e ndihmojne, secili me profesionin e tij e me punen e tij. Nuk mund te le pa kujtuar me shume respekt kontributin qe ka dhene,ndjese paste,Sako Zeneli, si kur qe brigadjer ne fshat,dhe kur ishte pergjegjes sektori,dhe kur merrej me pune partie, dhe kur ishte Kryetar i Keshillit te Bashkuar Borsh- Fterre-Çorraj.

* * *

Ja keshtu u bene tere ato pune ne Fterren tone, qe i thashe dhe me lart. Nuk kam lene zyre pa vajtur ne rrethin e Sarandes, duke me ndihmuar djemte e Fterres qe punoin ne ato vite ne zyra te ndryshme ne Sarande. Une dua t'i falenderoj me gjithe shpirt, sidomos Guron, Gezimin, Agronin, Jashikun, e te gjithe fterjote e tjere ne Sarande. Kujtoj me respekt dhe ndihmen qe me ka dhene mua si Kryetar Keshilli, ish-dhenderri i Xhafo Brinjes, Bejkush Duduni nga Gjirokastra, qe punonte si shef finance ne rrethin e Sarandes. Gati te gjitha problemet qe kishim, i kemi zgjidhur me ndihmen e djemve fterjote qe ne Sarande e ne Tirane.

Këshilli ka ndihmuar edhe ne mirëmbajtjen e rrugës, si me punë vullnetare, ashtu edhe kur pruri Refiku buldozierin, si për menxën, ashtu edhe për naftën. Së bashku me Refikun kemi vatur deri në SMT-në e Finiqit për marrjen e shtyllave çentrifugale për telefonin. Komiteti s'donte të na i jepte, po pastaj me anë të të njohurve dhe me ndihmën e djemve fteriotë e morëm autorizimin.

Për te gjitha sa jane bere në fshat e per fshatin, ka qënë dhe eshte dhe merita e madhe e të gjithë bashkëfshatarëve, të cilet kanë mbeshtetur me gjithçka kane patur mundesi, deri dhe bujarine e veçante qe kane treguar, jo vetem me bijte tane kur vinin ne Fterre, por dhe per te gjithe te huajt qe kane ardhur a kane ndihmuar Fterren tone e fterjotet tane.

Ja keto na ka shkruar Hamza Mehmeti nga Fterra jone. Faleminderit Xha Hamza !.

Redaksia.

Nr. 25 - dhjetor, 2001

Kaloi dhe nje vit, viti 2001. U mbyll viti i pare i shekullit te ri, i mijevjeçarit te ri, apo i mileniumit, siç i therrasin me kete fjale ne gjuhes latine. Ne histori, Fterres iu u shtua dhe nje vit me shume. Por ne jeten e njeriut ndryshon. Femijte, te rinjte, mosha e re rritet dhe nje vit. Te porsa lindurit fillojne te ecin ne kembe, te cileve u gezohen veçanerisht gjysherit e gjyshet. Por gjysherve u mblidhet lemshi i jetes, duke u paksuar edhe nje vit nga jeta. Dhe kur ben bilancin e jetes te vjen ne kujtese kenga me vargjet e kenges himarjote:porsi ujet shkojne vjete, me ah e me psheretime!.

Per fterjotet ky vit forcoi edhe me shume dashurine e vellazerimin midis nesh, bashkimin e bashkepunimin ndermjet fterjoteve. Nuk ka ngjarje te gezuar e veçanerisht te hidheruar, qe fterjote te mos vene tek njeri-tjetri. Ne gezime te urojne. Ne fatkeqesi te lehtesojne. Ne çdo rast shprehin dashuri per njeri-tjetrin, shprehin respekt e mirenjohje. Miresia e mirenjohja jane ne shpirtin e fterjoteve. Edhe dashuria per dije e kulture eshte ne shpirtin e fterjotit, e trasheguar ne kaq e kaq breza. Madje dhe per fterjote, qe jane larguar ne vite, kjo tradite, qe i jep jetes kuptim, ruhet e zhvillohet me shume.

Nje tradite e bukur

Takimet tashme, jane bere tradite pozitive. Ato jane zhvilluar dhe me shoke e miq, dhe ne rrethe te ngushta, dhe ne rrethe te gjera, dhe ne baze Fterre. Por takime te tilla te fterjoteve jane bere e behen nga fterjote jo vetem ne Fterre, ku zakonisht jane mbledhur gati te gjithe fterjotet, siç ishte dhe rasti i 570 vjetorit te dokumentit te pare per Fterren tone, me 5 shtator 1999, para dy vjetesh, por edhe ne Sarande, ne Vlore e ne Tirane, madje dhe ne Athine fterjote takohen. Ne Tirane veteranet dhe ata qe kane dale ne pension takohen gati per dite ne lulishten e Hotel Dajtit, se te shtune dhe te diel takimi ketu behet me i gjere. Vijne dhe nga ata qe jane ne pune. Me rrale vijne dhe fterjotet e Shkodres. Agimi Haderi eshte me i shpeshti. Vijne dhe ata qe ndodhen jashte shtetit. Hulesiu ka ardhe dhe nga Belgjika. Bisedat jane te ngrohta. Pihet nje kafe me deshire. Disa shijojne me shume çajin. Ne ca raste, kur ndonjerit i vjen raki nga Fterra, pihet dhe nga nje gote raki Fterre. Bardhyli eshte me merakliu, qe do qe te kenaqe, qofte dhe me nje gllenke raki, dhe ata qe nuk e pine. Shperthejne dhe humoret e shakate. Tregohen dhe histori. Ne pergjithesi jo, por ne pak raste ndizet dhe ndonje bisede politike, duke komentuar gazetat e ndryshme. Skenderi ( Dusha) mbron me stoicizem luften . Flet me pasion per aviacionin. Dite e gezuar eshte kur vjen ndonje fterjot nga Fterra, te cilin e pyesim shume per Fterren dhe fterjotet ne Fterre.

I bukur ishte dhe takimi i vitit 2001 tek Liqeni i Tiranes, ku erdhen dhe nga Fterra, ku u çmallem me njeri-tjetrin, sepse erdhen dhe fterjote nga Durresi e nga Saranda. Ishte kenaqesi qe erdhen dhe nje numur i mire nga brezi i ri, madje me shume se here te tjera.

Ne Fterre u perkujtua dhe dita e 5 Shtatorit, si festa e fshatit tone, qe u be per here te pare para dy vjetesh, ne vitin 1999. Por kete radhe takimi u be prane Fterres, ne Langadhe, me mish te pjekur e raki rrushi nga Fterra jone. Ishte kryesisht brezi i moshes 50 vjeçare.

Pas vitit 1990 e ketej nga fshati yne jane larguar shume fterjote, veçanerisht te rinjte e te rejat. Por ndryshe nga kurbeti i dikurshem, tani largimi behet me gjithe familjet, madje dhe me prinderit. Jane vendosur, me shume ne Greqi, te tjere ne Itali, te tjere ne ShBA e Kanada e deri ne vende te tjera te Botes. Ne Sarande kane shkuar dhe me shume. Ketu kane ndertuar dhe shtepite e tyre. Disa ne krye te Sarandes, disa ne Gjashte a Metoq, ku po krijojne nje lagje me vete. Dhe aktualisht ne Fterren tone jetojne 61 familje me 114 te rritur, nga te cilet 47 burra, 67 gra dhe 44 femije, baraz me gjithesej-158 banore. Ne gjendje pune jane 79, qe perballojne punet ne fshat. Dhe per kushtet e sotme nuk jane pak.

Ç' behet me prodhimet?

Fshati ka prodhime nga me te ndryshmet, sigurisht jo aqe shume, por llojshmeria eshte e madhe. Por ende fterjotet tane ne Fterre nuk jane bere bisnesmene per te tregetuar qepen, fiqte, ullinjte, portokale, mjalte,raki,arra apo prodhime te tjera bujqesore e blegtorale qe ka Fterra jone. Edhe baxho mund te ngrene fterjotet, sigurisht per ate sasi qumeshti qe prodhohet nga blegtoria qe kane fterjotet apo barinjte per rreth. Edhe ne fshat nuk ka pse te mos ruhet tradita e ruajtjes se cangadheve me nje çoban te perhershem dhe jo te veje me cangadhe dhe mesuesi apo te moshuarit etj. Edhe diçka tjeter deshiroj te theksoj. Do te ishte mire qe djemte fterjote, te cilet jane ne Fterre ose ne Sarande mund te merreshin dhe me tregetimin e ketyre prodhimeve dhe me tregetimin e sendeve ushqimore apo mallrave te tjera qe sillen nga Saranda a Vlora apo nga gjetke.

Pak, per moshen e trete

Shendet e jete!, kane uruar gjithmone fterjotet. Me shendet e me jete normale kaloi dhe ky vit se kryesorja per njeriun eshte pikerisht shendeti dhe jeta. Te tjerat pas ketyre vijne. Edhe mosha e tretekaloi mire. Jane mire edhe grate edhe burrat e moshuar ne Fterre, Sarande, Vlore e Tirane. Kjo tregon jetegjatesi. Paçin gjithe fterjote jetegjatesi, le te rrojne sa u do xhani. Po pavaresisht nga urimi yne shpirteror, jeta ben dhe te saj. Viti 2001 shkaktoi dhe dhembje. Duke nderruar jete Qazimi e Shefqeti, Neziri e Muhameti, Hakja e Fatua. Keto dite dhjetori dhe Qenani. Po ne kete vit Diktimi i Zhupe ishte gjeme, ishte kuje, ishte dhembje e thelle per te gjithe. Te tilla dhembje mos paste Fterra jone !

Jeta leviz, njerezit levizin

Ne fterjoteve qe jetojme ne Tirane na erdhi mire qe na u shtuan radhet e fterjoteve ketu ku banojme ne. Per Musain, qe erdhi nga Vlora, u gezuam se na u shtua nje fterjot me shume ne kafen tone te perditeshme. Irfani dhe Saimiri qe na erdhen nga Saranda, na u duk sikur na sollen dhe nje "cope" bukuri nga perla e Shqiperise. Ndaj u uruam mireseardhjen ne Tiranen e te gjitheve, si kryeqytet i vendit tone.

Shkollimi eshte i pari, pas shendetit

Ne na gezon shume edhe shembulli i bijeve dhe bijave te fterjoteve kudo qe jane, kur mesojne dhe vazhdojne shkollat e larte ne Shqiperi e jashte saj. Dhe nuk ka pak shembuj te tille qe ketu e Amerike e Kanada. Dhe karakteristike eshte qe ruhet tradita. Djemte e vajzat fterjote zgjedhin deget me te mira. Djali i Maksit te Safetit vazhdon fakultetin e mjekesise. Kjo eshte dhe per tradite te kesaj familje, por ne radhe te pare per zotesi te vete djalit. Shembull i bukur eshte Marsela, vajza e Jashikut qe vazhdon me sukses vitin e trete ne Universitetin e Hollandes. Model eshte dhe Aida,vajza e Kudretit, qe vazhdon vitin e fundit ne universitetin e Washingtonit. Keshtu ka dhe te tjere e te tjere..

Po çfare eshte bere per rrugen tone ?

Perpjekjet vazhdojne. Ne vitin 200 iu be nje leter Kryeministrit. Nga Nafizi yne u bene dhe disda perpjekje me shume. U dergua dhe nje grup specialistesh nga Ministria e Mbrojtjes, i cili duke e pare ne vend xhaden Borsh- Fterre, vleresuan dhe volumin e punimeve te nevojshme. Por ngeli vetem kaq. Kete vit iu drejtua nje leter tjeter ministrit te pushtetit lokal dhe deputetit te zones sone. Kane dhene fjalen se do te ndihmojne. Megjithate te shikojme se sa do te behet realitet. Vemendja jone, e te gjithe fterjoteve, eshte e madhe dhe maraku eshte i veçante.

Merita eshte e Agronit tone

Tashme bota eshte zhvilluar shume. Interneti eshte zhvillim kulmor i shoqerise njerezore. Interneti eshte jo vetem lidhje me boten e me njerezit e tu kudo qe t'i keshe, por eshte dhe nje mjet me shume vlere per te perfituar kulture boterore. Ke te koncpet dhe praktike e ka bere te tij, Agroni yne, i cili qe para gati nje viti ka hapur nje faqe te posaçme ne Internet per Fterren dhe per gazeten Fterra jone duke dhene historine dhe kulturen e Fterres sone. Kjo eshte nje arritje e bukur, eshte nje shprehje e kultures se kohes se sotme per te gjithe fterjotet, duke na sherbyer te gjitheve dhe per t'u lidhur me njeri tjetrin kudo qe jemi dhe per te marre informacion per Fterren dhe per fterjotet kudo qe jane. Interneti ta bie Fterren dhe fterjote afer teje dhe afer meje, afer te gjitheve.

Dy fjale per te gjithe

Solidariteti i fterjoteve eshte i njohur. Miresia e tyre eshte e shquar. Fterjoti dhe kur nuk te ben dot mire, te pakten keq nuk te ben. Kjo eshte karakteristike jona. Eshte gje e bukur. Eshte gje e mire. per kete ndihmon edhe gazeta "Fterra jone". Ndaj eshte mire ta ruajme e te vazhdojme ta botojme ate. Gazeta na sherben te gjitheve. Na afron e ne çmall dhe me Fterren dhe me njeri-tjetrin.Por muajt e fundit eshte ndodhur ne veshtiresi per ta sponsorizuar. Kete numur e sponsorizoi Saideja, bija e Nezir Shkurtit dhe Vide Gjonit. Ne e falenderojme. Shembulli i saj eshte per tu nderuar. Kete gje mund ta bejne dhe fterjote te tjere. Ne shpresojme. 6-7.000 mije leke nuk jane ndonje made e madhe,por per gazeten jane shume, se botuesit punen e bejme vullnetare, por letren dhe botimin duhet ta paguajne. Eshte nje sasi e vogel, qe ndofta çdo familje fterjote mund te kontribuoje. Gazeta ka vlere per te gjithe, ka vlere, dhe per historine, dhe per kulturen e Fterres sone.

Jeta gjate vitit 2001 ka qene e gjere. Ne ne kete numur gazete shkruam vetem keto dy faqe, shkruam vetem nje "cope' nga jeta e Fterres sone dhe vetem per gjate nje viti.

Besojme ne mirekuptimin e çdo fterjoti, pa asnje keqkuptim.

Dhe me pune, dhe me fjale ,le ta bejme me te mire e me te gezuar vitin 2002 per te gjithe fterjote, le t'u urojme fterjoteve fat e jete, mbaresi dhe gjithe te mirat kudo qe jane.

Dilaver Shkurti

Guro Zeneli

Nr. 25 - dhjetor, 2001

Kthimi i tokes tek i Zoti eshte nje problem i madh dhe me rendesi jetike per te gjithe. Edhe paketa ligjore e vitit 1991, edhe ligjet e mevoneshme nuk e zgjidhen dot kete problem. Kushtetuta e miratuar nga Parlamenti dhe me Referendum, e shpallur me 28 Nentor 1998, nga pikpamja kushtetuese, e ka zgjidhur drejte, duke realizuar idene qe toka te shkoje tek i zoti, perpara shtetezimit dhe kolektivizimit te bere 1945-1966. Dhe, me sa dime ne, ky problem ne kushtet e Fterres dhe te mirekutimit midis fterjoteve eshte zgjidhur drejte.

Por kohet e fundit, pikerisht tani qe zgjidhja e ketij problemi eshte duke u vene ne rrugen e zgjidhjes ligjore ne perputhje me Kushtetuten e vitit 1998, ne Fterren tone ose ka keqkuptime, ose individe te veçante e ngacmojne duke krijuar dhe ndonje shqetesim ndofta te paarsyeshem.

Prandaj ndodhi qe fterjote ne Sarande, gati qe te gjithe, i kane derguar nje leter edhe Kryetarit te pleqesise se Fterres, por edhe fterjoteve ne Tirane.

Redaksia e Gazetes "Fterra jone", gjykon se, duke botuar ne menyre te permbledhur idete kryesore dhe te letres se fterjoteve ne Sarande, dhe te fterjoteve ne Tirane dhe pergjigjen qe dergoi Kryetari i pleqesise se Fterres, z.Teno Lona, do te sqaroje me mire dhe me sakte lexuesit e gazetes sone.

Çfare shkruajne fterjote me banim ne Sarande

Kjo leter,- shkruajne fterjote e Sarandes,- duam te sherbeje si nje bashekbisedim dhe mirekuptim per zgjidhjen e halleve te perbashketa. Kemi marre vesh, vazhdojne ata, se po diskutohet ndarja e tokes ne fshat dhe se jane hedhe mendime qe toka te shperndahet vetem per ata qe banojne ne fshat. Ky fakt na shqetesoi dhe ndaj u mblodhem gati te gjithe ne fterjote me banim ne Sarande dhe kerkojme qe ky problem te diskutohet me gjere perarsye se kemi me shume gjera qe na bashkojne se sa na ndajne. Ne fakt ne Fterre nuk ka prekur asnje familje as reforma agrare. Ndaj secili ka patur token e vet te perfituar me djerse e me pune te ndershme. Bashkimi qe u be ne kooperative, brenda kerkesave te kohes, u be nga vete fterjotet sipas Statutit perkates. Kur u prish kooperativa, po vete fshati vendosi qe secili fterjote te marre token e tij, ate toke qe kishte futur ne kooperative. Tani ne jemi qe toka te ndahet ne pershtatje me Kushtetuten 1998.Trashgimia e tokes nuk mund t'i mohohet asnje fterjoti kudo qofte ai.

Fshati yne ne te gjitha kohet ka ruajtur solidaritetin dhe mirekuptimin, sa qe ne fakt asgje nuk na ka perçare dhe ndare nga njeri-tjetri. Te gjitha hallet dhe problermet Fterra jone, dhe ne lufte dhe ne paqe, i ka zgjidhe ne menyre kolegjale duke biseduar me te gjithe fterjote ne Fterre, ne Sarande, ne Vlore, ne Tirane e gjetke. Dhe te gjitha punet e mira qe jane bere ne Fterre jan realizuar me ndihmen dhe mbeshtetjen e te gjithe fterjoteve. Keshtu duam te zgjidhet dhe ky problem aktual, i cili t'i sherbeje adfrimit dhe jo ftohjes apo largimit te fterjoteve nga Fterra..

Ne fterjote qe jetojme e banojme ne TIRANE, ka pak dite qe morem nje leter te neneshkruar nga fterjotet qe banojne e jetojne ne Sarande, ne te cilen ngrihej problemi se tani, ne Fterren tone te perbashket, ka filluar te behet nje ndarje e re e tokave te familjeve fterjote.

Te themi te drejten ne u shqetesuam per disa arsye.

E para, se ne e dime qe ky problem eshte zgjidhur dhe mbyllur me mirekuptimin e te gjithe fterjoteve qe para disa vjetesh. Dhe atehere askush nuk ngriti ndonje problem shqetesues.

E dyta, ne mendojme se kur lindin probleme te reja ne Fterren tone te perbashket, ne Fterren e te gjithe fterjoteve, kudo qe jetojne e banojne, deri dhe jashte Shqiperise, eshte e mira jone e perbashket qe te mirkuptohemi me njeri-tjetrin, pa krijuar probleme per asnje fterjot.

E treta, problemi i shperndarjes se tokave jo vetem ne Fterre, por dhe kudo ne Shqiperi vazhdon te jete i nderlikuar ne praktik, se me ligj eshte zgjidhur prej Kushtetetes qe ka hyre ne fuqi me 21.10.1998. Neni 41 dhe 181.

Ne mendojme se duhert ruajtur vendimi i marre me mirekuptim nga te gjithe bashkefshataret, kur ishte kryeplak z. Durro Hizmo, para disa vjetesh.

Ne te njejten kohe, tashme eshte i njohur dhe qendrimi i te gjithe zones se Bregdetit te Sarandes dhe te Vlores qe toka duhet t'i kthehet te zotit, ne perputhje me Kushtetuten, pavaresisht si eshte bere me perpara. Dhe Fterra, si e mençur qe eshte, ne e dime qe e ka zgjidhur kete problem, pa buje e pa zhurme, ne menyren e duhur, qe njeherazi tani perputhet dhe me Kushtetuten. Dhe kuptohet qe ligjet e me pareshme qe nuk perputhen me Kushtettuten mbeten te ngrire deri sa te zevendesohen me ligje qe vijne ne perputhje me Kushtetuten.

Njeherazi, ne dime se jane bere studime nga Qeveria, te cilat japin dhe rrugezgjidhjet e nevojshme qe perputhen me Kushtetuten dhe me deshiren e kerkesen e banoreve te gjithe asaj zone, ku eshte pjese e pandare, historikisht e aktualisht, edhe Fterra jone.

Gjithashtu, ju lutemi ne emer te fterjoteve te Tiranes, dhe ne emer te tradites sone te zgjidhjes se problemeve me ligj e me mirekuptim, qe te mos krijojme asnje shqetesim tek asnje fterjote, por perkundrazi, si gjithmone, te ruajme dashurine dhe vellazerine me njeri-tjetrin kudo qe jemi.

Prandaj , ju lutemi dhe ne Fterjote e Tiranes, qe te ruani statusin e deritanishem te shperndarjes se tokes, qe vjen dhe ne perputhje me vete Kushtetuten.

Kete problem e kemi biseduar te gjithe ne fterjote ne Tirane.

Me respekt e mirenjohje per te gjithe fterjotet kudo qe jane.

Dilaver Shkurti, Ismet Elezi, Nafiz Bezhani, Lutfi Fusha, Safet Memi, Rait Braho, Sezai Braho, Bardhyl Xhama, Agron Xhama, Rakip Korkuti, Muzafer Korkuti, e te tjere vazhdojne firmat e gati te gjithe kryefamiljareve fterjote ne Tirane. Dhe ata qe nuk kane hedhur firmen jane te ketij te te njejtit mendimi.

Tirane. Me 28 tetor 2001.

Nr.25 - dhjetor, 2001

Xhadja jone Kuç-Fterre- Borsh vazhdon te mbetet nje problem jetik per te gjithe fterjote, jo veteme per ata qe jetojne e banojne ne Fterre, por edhe per fterjote e Sarandes, te Vlores, te Tiranes e per te gjithe te tjeret kudo qe jane. Ky eshte nje shqetesim per te gjithe.

Rreth nje vit me pare, nje numur fterjote me banim ne Tirane, se bashku me kryetarin e pleqesise se Fterres, Teno Lona, i derguan nje leter Kryministrit, Ilir Meta. Por nuk u be e mundur qe t'i jepej ndonje rrugezgjidhje. Premtim eshte bere per te gjithe ate rruge Vlore-Kuç- Sarande, por siç duket deri tani ka mbetur premtim elektoral.

Pas zgjedhjeve te 24 qershorit 2001, perseri po ata fterjote, qe i derguan letren Kryeministrit, ne Shtator 2001 i derguan nje leter tjeter Ministrit te Pushtetit Lokal dhe te Decentralizimit, Arben Imami dhe Deputetit te zones, ku perfshihet dhe Fterra jone, Sabit Broka.

Premtim eshte bere se ne perspektive do te behen te gjitha perpjekjet per ta plotesuar kete kerkese jetike per Fterren dhe ate zone. Rrugezgjidhje konkrete ende nuk ka marre. Le te shpresojme, duke vazhduar te shtojme me shume dhe, te gjithe ne fterjote, perpjekjet tona kolektive dhe personale, me aqe sa mundemi per ta kthyer nga rruge rurale ne rruge nacionale dhe njeherazi te gjejme menyra per ta ndrequr perfundimisht ate rruge qe po na ha xhanin.

Nr. 25 - dhjetor, 2001